Czy kiedykolwiek zdarzyło Ci się zapomnieć, jaki jest dzień?

Nigdy – zaimek przysłowny przeczący – już opis tej części mowy brzmi interesująco. Oznacza, że mamy do czynienia ze słowem, które zastępuje przysłówek „kiedyś”. 

Nigdy, czyli:

• w żadnym czasie, momencie, sytuacji
• ani razu
• przenigdy
• jak świat światem
• jak rak świśnie a ryba piśnie
• w życiu
• nawet o tym nie myśl
• za Chiny Ludowe
• za żadne skarby świata
• po moim trupie 

To interesujące, jak wiele zastosowań ma słowo nigdy. Ciekawe są postawy ludzi wobec innych ludzi i problemów. Wygląda na to, że czasem zachowują się „jak gdyby nigdy nic”. Zarzekają się, że już „nigdy w życiu”, „nigdy więcej”. Inni obiecują: „nigdy nie zapomnę”, albo straszą: „nigdy Ci tego nie zapomnę”. Są tacy, co szantażują: „teraz albo nigdy”, wywierają presję: „nigdy nie mów do mnie nigdy”. Zdarza się, że pouczają: „na naukę nigdy nie jest za późno”. Znam też takich, co użalając się nad sobą, wyznają: „nikt nigdy mnie nie słucha”. Już nigdy nie będzie tak jak było.

Wiesz, że czasem wystarczy zmienić jedno słowo, aby nadać całkowicie odmienną treść temu, co mówimy, nawet jeśli na początku to dla nas „jakoś dziwnie brzmi”...

„Nigdy nie rezygnuj z czegoś tylko dla tego, że osiągnięcie tego wymaga długiego czasu. Czas i tak upłynie.” 

„Nigdy się nie poddawaj - poddający się nigdy nie wygrywa a wygrywający się nigdy nie poddaje”.


Słów typu: wszystko, nic, każdy, każda, wszyscy, nikt, zawsze, nigdy używa każdy i czasem świadomie, a czasem przypadkiem tworzy nadmierne uogólnienie lub generalizuje problem. Nie wszyscy zdajemy sobie sprawę, że jest to jedna z technik manipulacji.

Nadmierne uogólnienia to nic innego, jak wyciąganie wniosków dalece odbiegających od rzeczywistości: „Nigdy nie zrozumiem, dlaczego to robisz”.

Z generalizacją mamy do czynienia wtedy, gdy jeden przykład traktowany jest jako reprezentatywny dla wielu możliwości, np. : „Objawy nigdy nie ustąpią”.

Generalizacje są nam potrzebne, bo porządkują nasze myślenie. Ludzki umysł tak działa, że musi nadawać etykietki różnym rzeczom i zjawiskom. Generalizujemy często i chętnie, bo to upraszcza życie. Ważne, by zdawać sobie sprawę, że istnieją wyjątki. Każde uogólnienie i generalizację można łatwo podważyć, znajdując dla nich wyjątek. Wystarczy stosować porównania i ocenę różnic. Dając sobie prawo do wyjątków, moja ocena staje się bardziej realistyczna. Przyjmując postawę „ja nigdy się nie mylę” jestem w większym niebezpieczeństwie, niż ktoś, kto sądzi, że zawsze się myli. 

Uogólnienia i generalizacje nie zawsze są błędne: noc zawsze następuje po dniu, owoce z drzew nigdy nie spadają do góry, nigdy nie przestanę się zachwycać urokiem ogniska, blaskiem księżyca, bliskością rodziny, przyjaciół.

Generalizację możesz podważyć choćby jednym właściwym pytaniem - Czy kiedykolwiek zdarzyło się, że…?”

- rozumiałeś, dlaczego to robię?

- objawy ustąpiły? 

Jeśli odpowiedź jest twierdząca, odrzuć te irytujące stwierdzenia: wszystko, nic, każdy, każda, wszyscy, nikt, zawsze, nigdy. One po prostu ograniczają odbiór świata. Chyba, że lubisz swoją tendencję do wyolbrzymiania, przesadzania i dramatyzowania - kwantyfikatory mowy świetnie się do tego nadają.